VITAMIN A ( ASCORBIC ACID )
Vitamin A thuộc nhóm vitamin tan trong chất
béo. Trong các sinh vật có vú, nó tồn tại ở các dạng khác nhau: retinol,
retinal, retinoic acid, v.v. Còn ở thực vật thì nó ở dạng caroten, đa phần là beta
carotene - tiền chất của vitamin A. Một phân tử beta-carotene tạo ra hai phân
tử vitamin A. Nó là dạng carotene phổ biến nhất, nó cũng là một chất chống oxy
hóa mạnh mẽ và là chất phụ gia được sử dụng rộng rãi trong ngành công nghiệp
thực phẩm để tạo màu và ngăn chặn quá trình oxy hóa. Nhưng không phải tất cả các beta-carotene đều
chuyển qua hoạt động vitamin A, một số hoạt động như một chất chống oxy hóa để
bảo vệ cơ thể.
Vitamin A, beta carotene, retinol và pro vitamin A: có gì
khác nhau?
Trong
cơ thể của con người và động vật, chúng ta tìm thấy vitamin A dưới dạng
retinol, retinal hoặc retinoic acid. Do đó, thực phẩm động vật có chứa
vitamin A dưới dạng retinol. Trong thực phẩm thực vật, chúng ta tìm thấy
vitamin A dưới dạng caroten, tiền chất của vitamin A, được gọi là pro vitamin
A. Theo nghĩa này, nói rằng beta carotene là vitamin A pro.
Lợi ích và vai trò của vitamin A đối
với cơ thể:
1. Vitamin A và thị giác
Vitamin
A ( Retinal )đóng vai trò thiết yếu cho chất lượng thị lực. Nó cho phép
kích hoạt các xung thần kinh ở cấp độ của các dây thần kinh thị giác. Hấp
thụ đủ vitamin A do đó làm giảm nguy cơ đục thủy tinh thể và thoái hóa điểm
vàng.
2. Chống oxy hóa
Caroten
và đặc biệt là beta-carotene là các phân tử có sức mạnh chống oxy hóa mạnh
mẽ. Trong cơ thể, chất chống oxy hóa giúp chống lão hóa tế bào và stress
oxy hóa. Nói cách khác, họ vô hiệu hóa thiệt hại do các gốc tự do gây ra
và tham gia vào việc duy trì một sinh vật khỏe mạnh và một hệ thống miễn dịch
hoạt động.
3. Vitamin A và da
Retinol
tham gia vào quá trình biệt hóa và đổi mới các tế bào trong cơ thể và đặc biệt
là da và niêm mạc. Lợi ích của thực phẩm giàu carotene cũng thường được nhấn
mạnh vào chất lượng của da. Vitamin A là tiền chất của melanin chịu trách nhiệm
cho sắc tố của da. Do đó, việc cung cấp tốt vitamin A và beta carotene
giúp chuẩn bị cho ánh nắng mặt trời, bảo vệ các tế bào da chống lại các tác
nhân bên ngoài và thúc đẩy quá trình tái tạo của chúng.
4. Vitamin
A và sinh sản
Vitamin
A giúp hỗ trợ sinh sản (Retinol) và điều tiết quá trình phát triển (Retinoic
acid).
5. Vai
trò khác
Nó
còn giúp tổng hợp và duy trì các biểu mô ngoài da, niêm mạc bên trong đường hô
hấp, ống tiêu hóa và tiết niệu. Giúp bài tiết chất nhầy chống lại sự sừng hóa.
Thực phẩm giàu vitamin A
Thực
phẩm khác nhau là nguồn retinol hoặc caroten trong chế độ ăn uống. Caroten
chủ yếu được tìm thấy trong các loại trái cây và rau quả màu cam cũng như các
loại rau lá xanh, trong khi retinol chủ yếu được tìm thấy trong các loại thịt
nội tạng.
Nguồn vitamin A
Thực phẩm gốc động vật: sữa,
trứng, dầu cá, nội tạng.
Thực phẩm gốc thực vât: rau quả có
màu đỏ, cam, vàng.
Lượng
dinh dưỡng khuyến nghị (ANC)
Em bé 0-6 tháng tuổi: 400 ug
Trẻ sơ sinh 7-12 tháng tuổi: 500 ug
Em bé 1-3 tuổi: 300ug
Trẻ em 4-8 tuổi: 400ug
Bé trai 9-13 tuổi: 600ug
Cô gái 9-13 tuổi: 600ug
Con trai 14-18: 900ug
Cô gái 14-18: 700ug
Đàn ông 19-50 tuổi: 900 ug
Phụ nữ 19-50 tuổi: 700ug
Đàn ông từ 50 tuổi trở lên: 900 ug
Phụ nữ từ 50 tuổi trở lên: 700ug
Phụ nữ có thai: 770ug
Điều dưỡng nữ: 1.300ug
* Hấp thụ đủ
Hậu quả của việc thiếu vitamin A
Thiếu vitamin A phổ biến hơn nhiều so với
chúng ta nghĩ, đặc biệt là ở những người dân có hoàn cảnh khó khăn. Nó chủ
yếu gây ra các vấn đề về thị lực như: quáng gà, biến đổi ở mắt: giảm lượng nước
mắt tiết ra, nhãn cầu khô và xỉn, sợ ánh sang, khô mắt, giác mạc khô và viêm đỏ
dẫn đến thoái hóa giác mạc và mù.
Khi thiếu vitamin A biểu mô cũng bị biến đổi
như: khô, đóng vẩy, nhám, các nốt sần ở chi trên.
Nó còn gây còi xương ở trẻ nhỏ.
Thiếu vitamin A cũng có thể là nguyên nhân
làm giảm khả năng phòng vệ miễn dịch và do đó dễ bị nhiễm trùng hơn.
Hậu quả của việc thừa vitamin A
Vitamin A được lưu trữ trong gan, một lượng dư
thừa có thể dẫn đến gan to (gan lớn), gây ngộ độc gan và các rối loạn tiêu hóa
khác nhau (buồn nôn, tiêu chảy, vv).
Trong
da, quá liều có thể dẫn đến kích ứng và ngứa.
Thừa vitamin
A còn làm ảnh hưởng tới xương như làm yếu xương, bị loãng xương, dễ gẫy. Ở
trẻ em, có nguy cơ quá dày của mô xương.
Ở phụ nữ mang thai, thừa vitamin A có thể dẫn
đến dị tật thai nhi như làm chết tế bào ống tủy, gây đột biến ở bào thai.
May
mắn thay và ngoại trừ trong các trường hợp đặc biệt (bệnh lý của gan, uống quá
nhiều chất bổ sung, v.v.), việc tiêu thụ quá mức là cực kỳ hiếm.
Lưu ý: ở những người hút thuốc, việc bổ
sung chế độ ăn uống dựa trên beta carotene không được khuyến cáo. Do khi
vitamin A liên kết với một số phân tử có trong thuốc lá sẽ nhân lên nguy cơ phát
triển ung thư phổi và dạ dày.
Cám ơn mọi người đã đọc bài viết. Chúng ta hãy cùng cố gắng khỏe hơn, đẹp hơn mỗi ngày nha.
0 Nhận xét